Bob Gramsma, Riff PD #18245, foto: Andreas Galmarini

Riff, PD#18245 (2018)

Bob Gramsma

Op 14 juni 1918 werd de Zuiderzeewet van kracht waardoor de Flevopolder kon worden aangelegd. Ter gelegenheid van 100 jaar Zuiderzeewet ontwierp Bob Gramsma in 2018 het monument Riff, PD#18245. Het staat als een reusachtig opgetild brok kleigrond op een vlak, voormalig landbouwkavel in Dronten.

De opbouw van het kunstwerk is van belang. Op drie paalfunderingen en aan de hand van een complexe constructie zoals wordt toegepast bij bruggen- en botenbouw, stortte Gramsma een heuvel van 15.000 kubieke meter landbouw- en Zuiderzeegrond.

Hierin is een grote holte gegraven, die vervolgens is bekleed met een laag spuitbeton, en voorzien van een glad afgewerkte afdekplaat en een trap. Daarna is de aarde weggehaald tot maaiveldhoogte. Het afgietsel van beton, vermengd met Zuiderzeebodemresten, blijft over.

Riff, PD#18245 is daarmee tegelijk een sculpturaal object en een restvorm. Het werk is een afdruk van Gramsma’s graafwerk in de Flevogrond, en weerspiegelt de ontginning en kunstmatigheid van de polder. Gramsma’s nieuwgevormde landschap biedt onderdak aan dieren en mossen. Bezoekers kunnen het trappetje betreden om vanaf boven hun blik te laten dwalen over het oude land bij Elburg en het nieuwe, door mensen gemaakte landschap met zijn dijken, wegen en greppels.

Riff, PD#18245 (2018) van Bob Gramsma ligt aan de Bremerbergdijk in Dronten. Klik hier voor het adres en de coördinaten.

In ontwikkeling: Riff, PD#18245
Opening Riff, PD #18245 op 12 oktober 2019, foto: Geert van der Wijk

De ontwikkeling van Riff, PD#18245

Riff, PD#18245, het achtste landschapskunstwerk in Flevoland, ontstaat in meerdere etappes die elk van belang zijn voor de totstandkoming en de betekenis van het kunstwerk.

De samenstelling en stevigheid van de bodem ter plaatse beïnvloeden de constructie en het aanzien van de buitenkant. Het graafproces levert zijn handtekening af. Wind, water, temperatuur en andere weersomstandigheden spelen mee. Al die invloeden en processen komen niet opeens tot stilstand als straks het betonnen object is verschenen.

Het publiek heeft het maakproces kunnen volgen. Onder publieke belangstelling is op 28 augustus 2018 de eerste paal van het kunstwerk in de grond geslagen, dit kan je zien als de eerste akte. Op 14 november 2018, bij de bestuurlijke opening als onderdeel van de feestelijkheden rondom 100 jaar Zuiderzeewet, was de statische constructie zichtbaar. Op 12 oktober 2019 is het werk voor het publiek geopend.

Uiteindelijk fungeert ook dit als een open einde, want in de toekomst volgen nog de inrichting van het natuurgebied waarin Riff komt te staan, de eerste begroeiing door mossen en mogelijk biedt Riff dan plek voor het eerste broedende vogelpaar of ingetrokken vleermuizenkoppel.

Op 1 januari 2020 zond Omroep Flevoland de documentaire No Risk No Fun uit. Kijk de film van Elisabeth van Leeuwen hier terug op de website van Omroep Flevoland.

Bob Gramsma, Riff PD#18245, foto: Franzi Mueller-Schmidt, februari 2021

Kunstenaar: Bob Gramsma, met Walt+Galmarini AG
Titel: Riff, PD#18245
Jaar: 2018-2019
Onthulling: 12 oktober 2019
Afmetingen: 37,5 meter lang, 13 meter breed en 7 meter hoog.
Materialen: Beton, staal, lokale grond.
Locatie: Op het perceel tussen de Spijkweg en de Bremerbergdijk, gemeente Dronten.
In opdracht van: Provincie Flevoland.
Eigendom van: gemeente Dronten
Riff, PD#18245 is het achtste landschapskunstwerk van de collectie Land Art Flevoland.

Podcast over Riff, PD#18245

Kunstjournalist Luuk Heezen interviewt curator Nils van Beek, die betrokken was bij de totstandkoming van dit werk. Dit interview is opgenomen in De Verbeelding, Zeewolde tijdens het Land Art Luisterweekend 2020.